Bağ-Kur'lunun erken emeklilik için SSK prim eşitliği düzenlemesinde alt yapı tamamlandı. Meclis'e ilk gönderileceklerden olan tasarının detayları araştırılıyor. Küçük esnafa 7200 günle erken emeklilik kapıları açıldı. EYT düzenlemesinin ardından kapsam dışında kalan vatandaşlar için yeni düzenlemeler hız kesmeden devam ediyor. Peki 5 yıl erken emeklilik şartları neler? Kimleri kapsayacak?

KİMLERİ KAPSAYACAK?

Kuaför, manav, bakkal, tesisatçı, pazarcı, marangoz ve terzilerin de yer aldığı küçük esnaf 5 yıl daha az primle emekli olabilecek.

Kendi hesabına çalışan doktor, eczacı, avukat gibi meslek grupları ile isteğe bağlı sigorta primi ödeyenlerin de kapsamda olması bekleniyor. Düzenlemenin çerçevesi yapılacak yasal düzenlemeyle çizilecek.

PRİM GÜN ŞARTI NASIL DEĞİŞECEK?

Kısmi emeklilikte de indirim söz konusu mu? Yapılacak düzenlemeyle tam emeklilik için prim gün şartı Bağ-Kur'lu küçük esnafta 7200'e çekilecek. Küçük esnaf emeklilik için 1800 gün prim daha az prim ödeyecek.

Bu düzenlemenin kısmi emekliliği de kapsaması gündemde. 5400 prim günüyle yaştan kısmi emekli olabilen Bağ-Kur'lularda bu sürenin 4500'e çekilmesi bekleniyor. Bu kapsamda 900 günlük bir avantaj ortaya çıkacak.

EYT'LİLER DE YARARLANACAK MI?

Söz konusu düzenlemenin EYT'li olup 9000 günü tamamlayamamış olan erkek esnafa da erken emeklilik yolunu açacağı belirtiliyor. Bu çerçevede 7200 günü tamamlayan Bağ-Kur'lu erkek esnaf da EYT kapsamında hemen emekli olabilecek.

3.5 YIL KURALI SONA ERECEK Mİ?

1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanların hangi kurumdan emekli olacağını, son 3.5 yıldaki çalışmaları belirliyor. Son 7 yıllık sigortalılık süresinin yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunuyor.

1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanların ise tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse, onun şartlarıyla emekli olunuyor. Düzenleme ile daha az prim ödemek için 1261 gün SSK'lı çalışma durumu ortadan kalkmış olacak.

DÜZENLEME NE ZAMAN YAPILACAK?

Küçük esnafın prim ödeme gün sayısını SSK'lılarla eşitleyecek modele ilişkin yasal çalışmanın altyapısı hazırlanmış durumda. Düzenlemenin seçimlerin ardından Meclis'e sunulan ilk yasa tekliflerinden birisi olması bekleniyor.

YAŞ ŞARTI ESNETİLEBİLİR

Bugün bütün dünyada emeklilik yaşının artırılması tartışmaları yapılıyor. Türkiye'de ise EYT yasası ile milyonlarca insan yaş şartı olmadan emekli oluyor. Ancak bundan sonraki reform çalışmalarında yaş şartının tamamen ortadan kalkması mümkün görünmüyor.

Burada emekli sayısı ile çalışan sayısı arasındaki dengenin sosyal güvenlik sisteminin devamı için korunması önemli.

Ancak EYT düzenlemesini kısa sürelerle kaçıranlar açısından bir kademe çalışması gündemde. Burada 60 olan yaş şartının geriye doğru kademeli olarak çekilmesi söz konusu olabilecek. Burada prim ve yıl kriterleri devreye girecek.

SIRA EYT SONRASINDA

EYT yasası ile bir yandan yaş şartı olmadan milyonlarca vatandaş emekli olurken bu yasayı küçük zaman dilimiyle kaçıranlar da bulunuyor. Örneğin 9 Eylül 1999 tarihinde sigortalı olmuş birisi bir gün önce sigortalı olan bir EYT'liye göre 17 yıl daha geç emekli oluyor.

9 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 yaşında ve 7 bin gün primle emekli olabiliyor. 2008 sonrasında ise prim gün sayısı 7200'e erkeklerde yaş şartı ise 61'e çıkıyor.

Bu noktada 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olanlar için de bir kademeli yaş indirimi söz konusu olabilecek. Peki nasıl olacak biraz daha yakından bakalım.