İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) odaklı soruşturmaların başladığı 19 Mart’ta dolar 41 lirayı, gram altınsa 4 bin 11 lirayı görerek rekor kırmıştı.

106 kişi için gözaltı kararı çıkarken borsa aynı gün yatırımcısını düşüşten korumak için iki kez devre kesmişti. Bloomberg’in haberinde Türkiye’de bankaların Türk Lirası’nı korumak için 8 milyar dolar sattığı belirtilmişti.

Borsa cuma da yüzde 7 düşmüş ve iki kez devre kesmişti.

İktisatçı Mahfi Eğilmez internet sitesinde gelişmeleri şöyle değerlendirdi:

* Siyasal iktidar bu yaşadığımız haftada attığı adımlarla ekonomide inanılması güç riskler yarattı: BIST TÜM Endeksinin değeri 1,9 trilyon lira düştü. Piyasa değeri en fazla düşen şirketler sıralamasında bankalar önde geliyor.

* Piyasadan yabancı çıkışları oldu, yerli yatırımcılarda da dövize geçişler hızlandı. Gösterge Faizinin oranı yüzde 37,09’dan yüzde 44,60’a yükseldi, dolayısıyla hazinenin borçlanma maliyeti 7,51 puan arttı.

* Türkiye’nin risk primi (CDS primi) 250 baz puandan 383 baz puana yükseldi. Bu artış, dış borçlanma maliyetimizi ciddi şekilde artırmış oldu. MB, bu türbülansta kurun fırlayıp gitmesini önlemek için piyasaya milyarlarca dolar tutarında döviz satışı yaptı.

* Bu adımlar MB’nin ciddi rezerv erimesi yaşamasına neden oldu. Rezervlerin durumunu TCMB verileri açıklandığında perşembe göreceğiz. MB Para Politikası Kurulu, carry trade yoluyla gelen yabancı yatırımcıların ve dolar bozdurup Türk Lirası mevduata geçen ya da tahvil satın alan yerli yatırımcıların yeniden dövize dönmelerini önlemek amacıyla olağan dışı bir toplantı yaparak gecelik borç verme faizini yüzde 44’den yüzde 46’ya yükseltti. Böylece faiz koridorunu genişletmiş oldu.

* MB bu kararla birlikte haftalık repo ihalelerine ara vermeyi de kararlaştırdı. Bu durumda gecelik borç verme faizi MB’nin bu dönemdeki politika faizi konumuna geçmiş oluyor ki bu durum MB’nin faizi yüzde 46’ya yükselttiği anlamına geliyor. MB, bu adımlara ek olarak likidite senedi de ihraç edecek.

* Bu bir haftalık sürede kamu bankaları ve kurumları aracılığıyla boyutunu tam olarak belirleyemediğimiz hisse senedi alımları yapılarak borsa endeksinin daha fazla düşmesi engellenmeye çalışıldı. Yurt dışından Türkiye’deki siyasal gelişmelere ve yatırım ortamında oluşan olumsuzluklara yönelik ağır eleştiriler geldi.

* Bu gelişmeler böylece devam ederse ileride Türkiye’nin kredibilitesi hakkında karar verecek olan reyting kuruluşlarının kararlarını da olumsuz etkileyecek gibi görünüyor.